Tell me and I forget. Teach me and I remember. Involve me and I learn. Benjamin Franklin

Sunday, February 21, 2016

Ders Programi: ORTADOĞU’DA GÜNCEL SIYASET - UAB 330 - Maltepe Universitesi


ORTADOĞU’DA GÜNCEL SIYASET
UAB 330
İlkbahar 2016
SALI 10:00 - 13:00


Öğretim Üyesi:    Tugrul Keskin                
Ofis:                 Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler, 304            
Tel:                   (533) 607-8465  
Office Hours:      Carsamba 13:00 - 16:30 PM veya randevu ile
E-mail:          tugrulkeskin (at) maltepe.edu.tr

Dersin Tanimi ve Amaclari:

Bu dersin konusu “Ortadogu” olarak batililarin adlandirdigi bolgenin, 20 ve 21’inci yuzyillardaki siyasi bir analizini icermektedir. Avrupa’da yukselen sanayi devrimi ve teknolojik gelisim ile ortaya cikan dogal kaynaklara olan ihtiyac, Avrupali devletleri somurge politikalari uygulamaya itmis, bununla birlikte 1798-1801 yillarinda Misir’in Fransizlar tarafindan isgali ile birlikte modern emperyalizm sureci bolgede baslamistir. Bu surece karsi koyamayan Iranlilar, Turkler, Kurdler, Araplar ve bolgede yasayan diger etnik yapilarin parcalanma ve birbirleri ile olan kaynak ve guc rekabeti sureci baslamis ve akabinde ise Osmanli Imparatorlugunun cokusu sonucu ulus devlet yapilarinin ortaya cikmasi ile gunumuze kadar gelmistir. Emperyalizmin bolgeyi isgali 1880’li yillardan itibaren cok yogun bir surec almis ve bolgedeki siyasi, sosyal ve ekonomik aglari alt ust etmis ve yeniden sekilendirmistir.    


Bu somuru sureci bolgede emperyalizm karsiti siyasi, sosyal ve dini hareketleri ortaya cikarmistir. Modernist milliyetci hareketler, Misir, Turkiye, Iran, Suriye, Israil, Arap yarimadasinda ortaya cikmis ve bu hareketlerin sonucu ulus devletler olarak adlandirdigimiz 20’inci yuzyilda bolgenin haritasinin sekillendigi yeni bir donem baslamistir. Milliyetci ve dinsel hareketler bu baglamda her ne kadar emperyalizme karsi ortak hareket noktalari olsa da devletlerin kurulusu ile birbirleri olan guc rekabetine de girmislerdir. Bu baglamda 1928 yilinda Hasan Al-Banna tarafindan kurulan Musluman kardesler, Modern Arap Milliyetciliginin kokeni olan Mişel Eflak’in kurdugu Baas hareketleri, 1921 yilinda Iran’da baslayan Riza Sah modernizmi, Turkiye’de Mustafa Kemal Ataturk onderligindeki yeni Turkiye Cumhuriyeti, Misir’da 1953 yilinda Cemal Abdül Nasır’in iktidari ile bolge, Ortadogu farkli, karmasik, catismalarin yogun olarak yasandigi yeni bir doneme dogru yola cikmistir. Bunlar ile birlikte Avrupa’da uzun yillardir irkciliga tabi tutulan Yahudiler 1898 yilinda Isvicre’nin Basel sehrinde ilk Siyonist kongrede toplanarak Ortadogu’daki topraklarina donus hareketini baslatmislardir.  Aliyah olarak adlandirilan bu goc hareketi aslinda kisiler bazinda Ortadogu’da ortaya cikan anti-emperyalist milliyetci ve dinsel hareketlerden pek farkli bir ideolojik yaklasim icermemektedir. Bu baglamda Avrupa’da yuzyilardir irkciligs tabi tutulan Yahudiler, Israil’e goc etmeye baslamislar ve 1948 yilinda da Israil devletini kurmuslardir. Aslinda Israil, Turkiye, Iran ve Baas yonetimindeki bolge devletlerinin ortak karakteri modern bir toplum yaratarak daha once yasadiklari emperyalist sureci bertaraf etme karakteri icermektedir. Fakat 1932 yilinda kurulan Suudi Arabistan ve gelismis Avrupa’li devletlerin petrole olan ihtiyaclari sonucu bolge yine siyasi bir karmasaya dogru yol almaya baslamistir. Bu surec darbeler, somuru, Kadin-erkek esitsizligi, siyasi catismalar, terorizm, bolgelerarasi dengesizlik ve etnik guruplarin birbirleri ile olan rekabetini daha da arttirmistir. Ikinci Dunya savasi  sonrasi Amerika’nin (ABD) dunya gucu olmaya baslamasi, Sovyetlerin Sosyalizmi Ortadogu’da yaymak istemesi ile farkli bir boyuta tasinmis, Turkiye, Iran Suudi Arabistan, Misir gibi ulkeler ABD’nin yaninda saf tutmuslardir.

Bu derste iste bu konulari islerken, bolgede gunumuzde var olan sorunlarida irdeleyecegiz.  Fakat unutulmamasi gereken en onemli nokta gunumuz sorunlari tarihin bir yansimasidir. Bu yuzden tarihsel perspektif buyuk onem arz etmektedir.     

DERS KITABI:
·  Modern Ortadogu Tarihi - Zekeriya Kursun, Ahmet Kavas, Davut Hut, Ahmet Emin Dag T.C. ANADOLU ÜNIVERSITESI YAYINI NO: 3085 AÇIKÖGRETIM FAKÜLTESI YAYINI NO: 2010

MAKALELER:
·  Emperyalizm Bağlaminda Oryantalizm Kavramina Bir Bakiş - Cengiz Karataş
Electronic Turkish Studies. Spring2014, Vol. 9 Issue 5, p1269-1277. 9p.
·  Orta Doğu Raporu - M. Kayhan MUTLU, Ramazan TAŞ, Mahmut AKPINAR.
·  Ortadoğu’da Otoriter Rejimler: Ortadoğu Arap Toplumlari’nin Tarihsel, Siyasal ve Sosyo-Ekonomik Yapisi Uzerinden Bir Değerlendirme - Demirhan Fahri Erdem ve Ciğdem Erdem.
·  Orta Doğu’da Islamci Siyaset Değişim Sürecinde Müslüman Kardeşler ve Nahda - Ilim Kultur ve Egitim Dernegi, 2014.
·  Orta Doğu’ya Demokrasiyi Getirmek - Sait YILMAZ. International Journal of Economic and Administrative Studies.
·  Uluslararasi Ilişkiler Bağlaminda Ortadoğu’da Büyük Güç Politikalarini Açiklamaya Yönelik Bazi Kuramsal Yaklaşimlar - Osman N. ÖZALP. İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi No:48. (Mart 2013). ss.43-59.
·      Ortadoğu’nun Krizi: Arap Baharı ve Demokrasinin Geleceği - Duygu Dersan Orhan, Atılım Sosyal Bilimler Dergisi 2013: 3 (1-2), 17-29.

TAVSIYE EDILEN OKUMALAR:

·  Modern Ortadoğu Tarihi (1453 - 2015) James L. Gelvin. 2016, Istanbul.
·  Modern Ortadoğu Tarihi - William L. Cleveland. 2008, Istanbul.


DERSI GECMEK ICIN GEREKLI SARTLAR:


BU BOLUMU LUTFEN DIKKATLICE GOZDEN GECIRINIZ:
                                         
Test (5)                                                                                                            30.0
YOKLAMA                                                                                                   10.0
GAZETE MAKALESI                                                                                   20.0
Final (Test)                                                      24 Mayis SALI                       40.0
Toplam                                                                                                            100

Final Exam: Final sinavi coktan secmeli test seklinde 24 Mayis Sali gunu ders saatinde baslayacak ve bir saat surecektir. Final sinavi 40 sorudan olusacak ve her soru 1 puandir.

HAFTALIK TEST: Donem boyunca her biri coktan secmeli olan 12 soruden olusan 5 test yapilacaktir. Testteki her bir soru 0.5 puandir. Testlerin gunleri ders programinda belirtilmistir.  

Gazete Makelesi: Donem boyunca her ogrenci hocanin belirleyecegi ve ogrenciye bir hafta onceden email ile bildirecegi konular ile ilgili olmak uzere 10 gazete makalesi getirecektir. Getirilen gazete makaleleri sinifta bir kac cumle ile ozetlenecek ve makale hakkindaki goruslerini sinif arkadaslari ile paylasacaktir. Getirilen makalenin ilk sayfasinin ciktisi alinacak ve ogrencinin adi ve soyadinin yazilmasi ile ders bitiminde hocaya teslim edilecektir. Gazete makaleleri dersin ilk yarim saatinde tartisilacaktir. Her gazete makalesi 2 puandir. HAFTADA BIRDEN FAZLA MAKALE KABUL EDILMEYECEKTIR!

DERSTE CEP TELEFONU VE BILGISAYAR KULLANMAK YASAKTIR!

DERSIN YARISINDA CIKMAK VEYA SINIFA GIRMEK YASAKTIR.

ILK BES DAKIKADAN SONRA GELENLER DERSE KABUL EDILMEYECEKTIR!


DERS PROGRAMI


HAFTA -1

·   Emperyalizm Bağlaminda Oryantalizm Kavramina Bir Bakiş - Cengiz Karataş
·   Ortadoğu’da Otoriter Rejimler: Ortadoğu Arap Toplumlari’nin Tarihsel, Siyasal ve Sosyo-Ekonomik Yapisi Uzerinden Bir Değerlendirme - Demirhan Fahri Erdem ve Ciğdem Erdem. http://www.akademikortadogu.com/belge/ortadogu14makale/demirhan_fahri_erdem_cigdem_erdem.pdf

HAFTA -2

·       Ortadogu Tarihine Giris (Modern Ortadogu Tarihi)
HAFTA -3

·       Ortadogu Tarihi’nde Hasimîler: Irak ve Ürdün (Modern Ortadogu Tarihi)
HAFTA -4

·       Merkezî Ortadogu: Suriye, Filistin-Israil, Lübnan (Modern Ortadogu Tarihi)

  • TEST – 1

HAFTA -5

·       Arap Yarimadasi: Suudi Arabistan ve Yemen (Modern Ortadogu Tarihi)
HAFTA -6

·       Körfez Ülkeleri: Kuveyt, Katar, Bahreyn, Birleflik Arap Emirlikleri ve Umman Sultanligi (Modern Ortadogu Tarihi)


  • TEST – 2

HAFTA -7

·       Kuzey Afrika (Magrip) Ülkeleri (Modern Ortadogu Tarihi)
HAFTA -8

·       Iran (Modern Ortadogu Tarihi)


  • TEST – 3

HAFTA -9

·       Ortadogu ve Petrol (Modern Ortadogu Tarihi)
HAFTA -10

·   Orta Doğu Raporu - M. Kayhan MUTLU, Ramazan TAŞ, Mahmut AKPINAR. http://www.turgutozal.edu.tr/public/1/files/2015/7/Orta-Dogu-Raporu.pdf


  • TEST – 4

HAFTA -11

·       Ortadoğu’nun Krizi: Arap Baharı ve Demokrasinin Geleceği - Duygu Dersan Orhan, Atılım Sosyal Bilimler Dergisi 2013: 3 (1-2), 17-29.

HAFTA -12

·    Uluslararasi Ilişkiler Bağlaminda Ortadoğu’da Büyük Güç Politikalarini Açiklamaya Yönelik Bazi Kuramsal Yaklaşimlar - Osman N. ÖZALP. İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi No:48. (Mart 2013). ss.43-59.


  • TEST – 5

HAFTA -13

·   Orta Doğu’da Islamci Siyaset Değişim Sürecinde Müslüman Kardeşler ve Nahda - Ilim Kultur ve Egitim Dernegi, 2014. http://ilke.org.tr/wp-content/uploads/2015/01/ortadogudaislamcisiyaset.pdf.pdf

HAFTA -14

·    Orta Doğu’ya Demokrasiyi Getirmek - Sait YILMAZ. International Journal of Economic and Administrative Studies.



FINAL
23 Mayıs - 03 Haziran 2016 (Pazartesi - Cuma)






No comments:

Post a Comment